Anoreksiya Nevroza
Anoreksiya nervoza, genellikle anoreksiya olarak kısaltılan, ciddi bir yeme bozukluğudur. Bu durumda, kişi kendini aşırı derecede kilolu görme veya kilo almaktan korkma gibi düşüncelere sahiptir. Bu düşünceler, kişinin yeme alışkanlıklarını, beslenme davranışlarını ve vücut algısını etkiler. Normalden çok daha az yemek yeme eğilimindedirler. Kalori alımını kısıtlarlar, yemek yemeği tamamen reddedebilirler veya yemek yediklerinde de sık sık aşırı düşük kalorili gıdaları tercih edebilirler. Bu davranışlar, kilo kaybına ve beslenme eksikliklerine neden olabilir.
Anoreksiya nervoza, sadece fiziksel etkilerle sınırlı değildir; aynı zamanda psikolojik ve duygusal belirtiler de içerir. Bu belirtiler arasında kendini aşırı derecede kilolu hissetme, kilo almaktan korkma, vücut şekli ve boyutuna aşırı odaklanma, mükemmeliyetçilik, düşük özsaygı, depresyon ve anksiyete bulunur.
Bu durumun belirtileri şöyledir;
- *Aşırı kilo kaybı veya kilo alımından kaçınma
- *Sürekli diyet yapma veya sık sık yeme alışkanlıklarını değiştirme
- *Kendi vücutları hakkında aşırı endişe ve memnuniyetsizlik
- *Yemek yedikten sonra suçluluk veya utanç hissetme
- *Fiziksel belirtiler arasında yorgunluk, halsizlik, cilt problemleri, saç dökülmesi ve vücut ısısının düşmesi gibi şeyler bulunur.
Anoreksiya nervoza, ciddi sağlık sorunlarına yol açar, hatta ölümcül olur. Bunlar arasında kalp problemleri, kemik yoğunluğunun azalması, hormonal dengesizlikler, organ hasarı ve ölümcül yeme bozukluklarından kaynaklanan komplikasyonlar bulunur.
Anoreksiya nervoza davranışsal belirtileri şöyledir:
- *Aşırı diyet, aşırı egzersiz, kusma veya ishal gibi davranışlar
- *Açlığı reddetme veya yememek için bahane uydurma
- *Başkalarının yanında yemek yemeyi istememek
- *Cinselliğe ilginin azalması
- *Duygusuz görünme
- *Kat kat giyinerek kendini örtme
- *Kilo alma korkusu ile sürekli tartılma veya ölçülme
Anoreksiya nervozanın tedavisi, genellikle multidisipliner bir yaklaşım gerektirir. Bu yaklaşım, psikoterapi, ilaç tedavisi ve beslenme tedavisinin bir kombinasyonunu içerir. Psikoterapi, anoreksiya nervozanın altında yatan psikolojik nedenleri ele almaya yardımcı olur. Bu terapi, genellikle bilişsel davranışçı terapi (CBT) veya aile terapisini içerir.
İlaç tedavisi, anoreksiya nervozanın semptomlarını yönetmeye yardımcı olur. Bu tedavi, genellikle antidepresanlar veya antipsikotikleri içerir. Beslenme tedavisi, kişinin sağlıklı bir şekilde kilo kazanmasına yardımcı olur.
Psikiyatri Uzmanı Doç. Dr. Cemil Çelik