Kişniş, “Coriandrum sativum” bitkisinin tohumlarından elde edilen bir baharattır. Bitki, genellikle kişniş tohumları ve kişniş yaprakları olmak üzere iki farklı şekilde kullanılır.
*Kişniş tohumları: Yuvarlak, sarı-kahverengi renkteki tohumlar, kişniş bitkisinin olgunlaşmış meyvelerinden gelir. Yemek yapımında ve baharat olarak kullanılırlar. Hafif narenciye kokusuna ve tatlımsı bir aromaya sahiptirler. Kavurma veya öğütme işlemiyle tohumlar özellikle curry (köri) gibi baharatlı yemeklerde, et ve sebze yemeklerinde, turşularda ve bazı tatlılarda lezzet vermek için kullanılır.
*Kişniş yaprakları: Bitkinin taze yaprakları, aromatik ve taze bir tat içerir. Bu yapraklar genellikle Asya, Latin ve Orta Doğu mutfağındaki yemeklerde, çorbalar, salatalar, garnitürler veya pişmiş yemeklerde taze olarak kullanılır. Kişniş yaprakları, tohumlarına göre daha hafif ve limonumsu bir tat içerir.
Kişniş tohumları ve yaprakları farklı tat profillerine sahiptir. Tohumlar tatlımsı bir aroma sunarken, yapraklar taze ve limonumsu bir tadı korur. Her ikisi de çok yönlü baharatlar olarak yaygın bir şekilde kullanılır ve birçok yemeğe lezzet katar.
Ayrıca kişnişin sağlık yararları da bulunmaktadır. Antioksidan özelliklere sahiptir, sindirim sağlığını destekleyebilir, iltihaplanma üzerinde olumlu etkilere sahip olabilir ve bazı araştırmalar kişnişin kan şekerini dengeleme, kolesterolü düzenleme gibi konularda olumlu etkileri olabileceğini göstermektedir.
Kişniş İltihaplara İyi Geliyor!
Kişnişin içeriğindeki bileşenlerin, özellikle de bazı uçucu yağlar ve antioksidanlar, iltihaplanmayı azaltıcı özelliklere sahip olabileceği düşünülmektedir. Bu durum, kişnişin potansiyel olarak iltihaplanma ve bağışıklık sistemi üzerinde olumlu etkileri olabileceğini göstermektedir. İltihaplanma, vücudun normal bir savunma mekanizmasıdır; ancak, kronik iltihaplanma birçok sağlık sorununa yol açabilir. Araştırmalar, kişnişin içeriğindeki bazı bileşenlerin iltihaplanma üzerinde olumlu etkileri olabileceğini öne sürmektedir. Bu bileşenler arasında özellikle flavonoidler, fenolik bileşikler ve uçucu yağlar bulunur. Kişnişin anti-enflamatuar özellikleri, özellikle sindirim sistemi sağlığını desteklemede ve iltihaplı durumlarla ilişkili rahatsızlıklarda yardımcı olabileceği düşünülür.
Uzman Diyetisyen Elif Bilgin Baş
