EkonomiFaiz OranlarıMerkez Bankası

Merkez Bankası faizi yüzde 42,5’e yükseltti

Para Politikası Kurulu, politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranında 250 baz puanlık artış yaptı.

Merkez Bankası, Hafize Gaye Erkan göreve geldikten sonra yedinci kez faiz artışına gitti.

Para Politikası Kurulu (PPK) politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını 250 baz puan arttırdı. Yüzde 40 olan faizi yüzde 42,5’e yükseltti. Konuyla ilgili bir açıklama yapan PPK, şunları kaydetti:

Kasım ayında sınırlı bir artış kaydeden manşet enflasyon son Enflasyon Raporu’nda sunulan görünümle uyumlu seyretmektedir. Yurt içi talebin mevcut seviyesi, hizmet fiyatlarındaki katılık ve jeopolitik riskler enflasyon baskılarını canlı tutmaktadır. Öte yandan, yakın döneme ilişkin göstergeler, parasal sıkılaştırmanın finansal koşullara yansımasıyla yurt içi talepteki dengelenmenin devam ettiğine işaret etmektedir.

Kurul, enflasyon beklentileri ve fiyatlama davranışlarında sınırlı bir iyileşmenin başladığını da değerlendirmektedir. Dış finansman koşullarındaki belirgin iyileşme, rezervlerde süregelen artış, talepteki dengelenmenin cari işlemler hesabına desteği ve Türk lirası varlıklara yurt içi ve yurt dışı talebin güçlenerek artması, döviz kuru istikrarı ve para politikasının etkinliğine güçlü katkıda bulunmaktadır. Bu çerçevede, aylık enflasyonun ana eğilimindeki düşüş sürmektedir.

Kurul, dezenflasyonun tesisi için gerekli parasal sıkılık düzeyine önemli ölçüde yaklaşıldığını değerlendirerek parasal sıkılaştırma hızını yavaşlatmıştır. Kurul, parasal sıkılaştırma adımlarını en kısa zamanda tamamlamayı öngörmektedir. Fiyat istikrarının kalıcı tesisi için gerekli parasal sıkılığın ise gerektiği müddetçe sürdürüleceği değerlendirilmiştir.

Kurul, mevcut mikro ve makroihtiyati çerçeveyi, piyasa mekanizmasının işlevselliğini artıracak ve makro finansal istikrarı güçlendirecek şekilde sadeleştirmektedir. Kredi faizlerinin hedeflenen finansal sıkılık düzeyiyle uyumlu olduğu değerlendirilirken, Türk lirası mevduat payının artırılmasına yönelik düzenlemelerin, parasal sıkılaşma eşliğinde aktarım mekanizmasını güçlendirmeye ve bankacılık sisteminin fonlama kompozisyonunu iyileştirmeye devam edeceği öngörülmektedir. Kurul, faiz kararlarının yanı sıra, parasal sıkılaştırma sürecini destekleme amacıyla, kullandığı sterilizasyon araçlarının çeşitliliğini artırarak miktarsal sıkılaştırmaya devam edecektir.

Kurul, politika kararlarını parasal sıkılaştırmanın birikimli ve gecikmeli etkilerini de dikkate alarak, enflasyonun ana eğilimini geriletecek ve orta vadede yüzde 5 hedefine ulaştıracak parasal ve finansal koşulları sağlayacak şekilde belirlemeye devam edecektir.

Faiz, döviz ve enflasyon ilişkisi

Faiz, enflasyon ve döviz kurları birbirinden bağımsız değil, arasında yakın bir ilişki var. Bir noktadaki dengesizlik diğerlerini etkiliyor.

Hükümet ve Merkez Bankası uyguladığı/uygulayacağı politikalarla faiz, enflasyon ve döviz kurları arasında bir denge kurulmaya çalışılıyor. Merkez Bankası’nın piyasadaki para arzını yönetebilmek için sahip olduğu en etkili araçsa politika faizi. 

Bu faiz oranlarının düzeyi, bireylerin ve kurumların kaynaklarını tasarrufa ya da harcamaya yöneltmesinde belirleyici. 

Genel kabul gören ekonomi teorisinde, faiz oranlarının düşük tutulmasının enflasyon yaratacağı ve enflasyonun arttığı bir dönemde de fiyat artışlarını dizginlemek için faiz artırımına gidilmesi gerektiği görüşü bulunuyor.

Merkez Bankası’nın faiz seyri

Murat Çetinkaya’nın 6 Temmuz 2019’da görevden alınıp yerine Murat Uysal’ın atandığı dönem

  • Temmuz 2019’da yüzde 24’ten yüzde 19,75’e
  • Eylül 2019’da yüzde 19,75’ten yüzde 16,50’ye
  • Ekim 2019’da yüzde 16,50’den yüzde 14’e
  • Aralık 2019’da yüzde 14’ten yüzde 12’ye
  • Ocak 2020’de yüzde 12’den yüzde 11,25’e
  • Şubat 2020’de yüzde 11,25’ten yüzde 10,75’e
  • Mart 2020’de yüzde 10,75’ten yüzde 9,75’e
  • Nisan 2020’de yüzde 9,75’ten yüzde 8,75’e
  • Mayıs 2020’de yüzde 8,75’’ten yüzde 8,25
  • Eylül 2020’de yüzde 8,25’ten yüzde 10,25’e
  • Ekim 2020’de yüzde 10,25’ten yüzde 15’e

Murat Uysal’ın 7 Kasım 2020’de görevden alınıp yerine Naci Ağbal’ın atandığı dönem

  • Aralık 2020’de yüzde 15’ten yüzde 17’ye
  • Mart 2021’de yüzde 17’den yüzde 19’a

Naci Ağbal’ın 20 Mart 2021’de görevden alınıp yerine Şahap Kavcıoğlu’nun getirildiği dönem

  • Eylül 2021’de yüzde 19’dan yüzde 18’e
  • Ekim 2021’de yüzde 18’den yüzde 16’ya
  • Kasım 2021’de yüzde 16’dan yüzde 15’e
  • Aralık 2021’de yüzde 15’ten yüzde 14’e
  • Ağustos 2022’de yüzde 14’ten yüzde 13’e 
  • Eylül 2022’de yüzde 13’ten yüzde 12’ye
  • Ekim 2022’de yüzde 12’den yüzde 10,5’e
  • Kasım 2022’de yüzde 10,5’ten yüzde 9’a 
  • Şubat 2023’te yüzde 9’da yüzde 8,50’a

Şahap Kavcıoğlu’nun 9 Haziran 2023’te görevden alınıp yerine Hafize Gaye Erkan’ın getirildiği dönem

  • Haziran 2023’te yüzde 8,50’den yüzde 15’e
  • Temmuz 2023’te yüzde 15’ten yüzde 17,50’ye
  • Ağustos 2023’te yüzde 17,50’den yüzde 25’e
  • Eylül 2023’te yüzde 25’ten yüzde 30’a
  • Ekim 2023’te yüzde 30’dan yüzde 35’e 
  • Kasım 2023’te yüzde 35’ten yüzde 40’a

*Boşluk aylarda faiz sabit.

Kaynak : Merkez Bankası Aralık’ı boş geçmedi, faizi yüzde 42,5’e çıkardı (bianet.org)

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu